Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

Ποδόσφαιρο

Το ποδόσφαιρο είναι ομαδικό άθλημα, στο οποίο παίρνουν μέρος δύο ομάδες από έντεκα παίχτες η καθεμία. Παίζεται με δύο ομάδες σε ορθογώνιο γήπεδο που καλύπτεται από χορτάρι με δύο τέρματα στην κάθε μία από τις μικρές πλευρές του ορθογωνίου. Σκοπός του παιχνιδιού είναι οι παίχτες να φέρουν την μπάλα στο αντίπαλο τέρμα, χωρίς να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους. Οι παίκτες κάθε ομάδας ενεργούν έτσι ώστε να πετύχουν αυτό το στόχο, ενώ υπάρχει ένας τερματοφύλακας σε κάθε ομάδα στον οποίο επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει τα χέρια του μέσα σε μια καθορισμένη περιοχή. Η ομάδα που θα πετύχει τα περισσότερα τέρματα κερδίζει, ενώ αν έχουν επιτύχει τον ίδιο αριθμό τερμάτων το παιχνίδι λήγει ως ισόπαλο ή παρατείνεται η διάρκεια του σύμφωνα με κανονισμούς.
Στους επίσημους αγώνες κάθε παίκτης φοράει στολή που απαρτίζεται από φανέλα και σορτς με μοναδικό νούμερο για τους παίκτες της ίδιας ομάδας, ενώ οι δύο διαφορετικές ομάδες επιβάλλεται να φορούν διαφορετικά χρώματα που διακρίνονται εύκολα μεταξύ τους, ενώ οι τερματοφύλακες φορούν τέτοια χρώματα ώστε να διακρίνονται από τους συμπαίκτες τους και τους διαιτητές. Απαραίτητα τμήματα του εξοπλισμού είναι οι κάλτσες, τα παπούτσια και τα προστατευτικά για την κνήμη, ή αλλιώς επικαλαμίδες.
Αθλήματα ή παιχνίδια που θυμίζουν το ποδόσφαιρο συναντώνται και παλιότερα. Ίχνη του ποδοσφαίρου βρίσκουμε στο "επίσκυρος" των Ελλήνων και το "harpostum" των Ρωμαίων.
Το ποδόσφαιρο πήρε τη σύγχρονη μορφή του στην Αγγλία, όπου το 1863 κωδικοποιήθηκαν από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (Football Association), που ιδρύθηκε στο Λονδίνο, οι πρώτοι κανονισμοί του και τέθηκαν οι βάσεις για αυτό που είναι το άθλημα σήμερα. Σήμερα το ποδόσφαιρο είναι το δημοφιλέστερο άθλημα στον κόσμο, διοικείται από τη FIFA (Fédération Internationale de Football Association) και κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση θεωρείται το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου που διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια.

Τρόπος διεξαγωγής

Το ποδόσφαιρο παίζεται με βάση κάποιους κανόνες. Οι κανόνες αυτοί, που μπορούν να διαφοροποιούνται σε κάποιες από τις λεπτομέρειές τους μέσα στον χρόνο ή την τοποθεσία, προέρχονται από την παγκόσμια ομοσπονδία ποδοσφαίρου, τη FIFA, και σήμερα περιλαμβάνουν 17 "νόμους", που χωρίζονται σε μικρότερα άρθρα. Μέσα σε αυτούς διευκρινίζονται ο αριθμός των παικτών, το επιτρεπόμενο μέγεθος του γηπέδου, το μέγεθος της μπάλας, η διάρκεια του αγώνα και οι ποινές σε κάθε παράβαση κατά τη διάρκεια του αγώνα.
Ένας αγώνας ποδοσφαίρου παίζεται με δύο ομάδες, οι οποίες αποτελούνται (χωρίς να υπολογίζουμε τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν κατά τη διάρκεια του αγώνα) από 11 παίκτες η κάθε μία, και μια μπάλα ποδοσφαίρου. Αυτοί δεν μπορούν να ακουμπήσουν την μπάλα με τα χέρια, όσο αυτή βρίσκεται μέσα στον αγωνιστικό χώρο, με εξαίρεση έναν παίκτη της κάθε ομάδας ο οποίος ονομάζεται τερματοφύλακας, και που μπορεί να ακουμπήσει την μπάλα με οποιοδήποτε σημείο του σώματός του, αλλά μόνο μέσα στα όρια μιας καθορισμένης περιοχής.
Η μπάλα είναι από δέρμα και σπάνια από πλαστικό και η περιφέρειά της είναι μεταξύ 68 εκ. και 71 εκ. ενώ το βάρος της είναι 396-453 γραμμάρια.
Σκοπός της κάθε ομάδας είναι να πετύχει ένα γκολ στο τέρμα που προστατεύει η αντίπαλη ομάδα, δηλαδή η μπάλα να περάσει ολόκληρη το νοητό επίπεδο που σχηματίζεται από τα 3 δοκάρια του. Η ομάδα με το μεγαλύτερο αριθμό γκολ νικά τον αγώνα, ενώ δεν είναι απαραίτητα να υπάρχει κάποιος νικητής στο τέλος της αναμέτρησης (μπορούμε να έχουμε δηλαδή ισοπαλία), εκτός και αν αυτό απαιτείται.
Οι παίκτες, απ' τη θέση που παίρνουν μέσα στο γήπεδο, ονομάζονται: τερματοφύλακας, δεξιός οπισθοφύλακας, δεξιός μέσος, αριστερός οπισθοφύλακας, κεντρικός μέσος, αριστερός μέσος, δεξιός κυνηγός ακραίος, μεσαίος κυνηγός, αριστερός ακραίος κυνηγός, κεντρικός κυνηγός, αριστερός μεσαίος κυνηγός. Κατά την διάρκεια του αγώνα, μια ομάδα μπορεί να προβεί σε αλλαγή κάποιου παίκτη με κάποιον αναπληρωματικό παίκτη. Υπάρχει η δυνατότητα μέχρι τρεις αλλαγές για κάθε ομάδα. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, υπάρχει ένα κατώτερο όριο αθλητών για κάθε ομάδα, με τον οποίο μπορεί να διεξαχθεί αγώνας και αυτός συνήθως είναι οι 7 παίκτες. Οι παίκτες της κάθε ομάδας φορούν ομοιόμορφες εμφανίσεις, οι οποίες πρέπει να ξεχωρίζουν άνετα από αυτές της αντίπαλης ομάδας (για τον λόγο αυτό΄κάθε ομάδα έχει περισσότερες από μια εμφανίσεις). Ο μόνος παίκτης που χρησιμοποιεί διαφορετικά χρώματα σε σχέση με τους συμπαίκτες του είναι ο τερματοφύλακας, ώστε να γίνεται πιο εύκολα αντιληπτός.

Το γήπεδο

Το γήπεδο ποδοσφαίρου και οι διαστάσεις του
Το ποδόσφαιρο παίζεται σε ορθογώνιο παραλληλόγραμμο γήπεδο. Το μήκος του πρέπει να είναι από 90 μέχρι 120 μέτρα και το πλάτος του από 45 μέχρι 90 μέτρα[1]. Το γήπεδο χωρίζεται, κατ’ αρχάς σε δύο μέρη, στα οποία τοποθετούνται στο ξεκίνημα του αγώνα οι δύο ομάδες. Σε κάθε ένα από αυτά τα δύο μέρη, υπάρχει ένας ορθογώνιος χώρος που αποκαλείται μεγάλη περιοχή. Η περιοχή αυτή αποτελεί το όριο στο οποίο μπορεί ο τερματοφύλακας της ομάδας που αμύνεται σε αυτήν, να ακουμπήσει την μπάλα με τα χέρια. Από την τελική γραμμή κάθε περιοχής και στη μέση της υπάρχουν δύο κάθετα δοκάρια, που απέχουν μεταξύ τους 7,32 μ. και συνδέονται μ' ένα οριζόντιο δοκάρι που έχει ύψος απ' το έδαφος 2,44 μ. Αυτό είναι το τέρμα.

Διάρκεια του αγώνα

Ένας αγώνας ποδοσφαίρου διαρκεί ενενήντα λεπτά και μοιράζεται σε δύο ημίχρονα, από 45 λεπτά το καθένα. Στο ποδόσφαιρο ο χρόνος κυλά συνεχόμενα και δεν σταματά σε περίπτωση παράβασης ή εξόδου της μπάλας από τον αγωνιστικό χώρο. Για τον λόγο αυτό, στο τέλος του κάθε ημιχρόνου υπάρχει η δυνατότητα ολιγόλεπτης παράτασης του χρονικού ορίου του κάθε ημιχρόνου (ο χρόνος αυτός ονομάζεται καθυστερήσεις), ώστε να προστεθεί χρόνος που χάθηκε την διάρκεια του αγώνα. Ο χρόνος αυτός υπολογίζεται με βάση κάποιους κανόνες, και υποδεικνύεται από τον διαιτητή. Σε μερικές περιπτώσεις, όπου στο παιχνίδι πρέπει οπωσδήποτε να βγει κάποιος νικητής, το παιχνίδι μπορεί να παραταθεί μετά το τέλος των 90 λεπτών (και των καθυστερήσεων), παίζοντας ένα έξτρα χρόνο που ονομάζεται παράταση (σήμερα η παράταση διαρκεί μισή ώρα και χωρίζεται σε δύο δεκαπεντάλεπτα ημίχρονα, που και αυτά έχουν την δυνατότητα περαιτέρω ολιγόλεπτης επέκτασης). Αν και πάλι δεν προκύψει νικητής, το παιχνίδι οδηγείται στην διαδικασία των πέναλτι. Εκεί η κάθε ομάδα εκτελεί διαδοχικά πέναλτι, όπου κάθε παίκτης τοποθετεί την μπάλα σε απόσταση 11 μέτρων από το τέρμα και προσπαθεί με ένα ελεύθερο κτύπημα να βάλει γκολ στον αντίπαλο τερματοφύλακα.

Παραβάσεις

Την διεξαγωγή του αγώνα ελέγχει ένας διαιτητής, που είναι υπεύθυνος για την σωστή διεξαγωγή του, την αρχή και τον τερματισμό του, τον χρόνο των καθυστερήσεων και τον καταλογισμό των παραβάσεων και της καταχώρισης των τερμάτων. Ο διαιτητής κινείται μέσα στον αγωνιστικό χώρο, ανάμεσα στους παίκτες και κάνει γνωστές τις αποφάσεις του με την χρήση μια σφυρίχτρας, με εξειδικευμένες χειρονομίες, αλλά και σε περίπτωση τιμωρίας κάποιου παίκτη, με την χρήση καρτών. Μαζί του υπάρχουν δύο βοηθοί (σε μερικές διοργανώσεις έχουν προστεθεί και άλλοι δύο ακόμα), που ελέγχουν τα δύο μισά του γηπέδου, κινούνται στις πλάγιες γραμμές έξω από το γήπεδο και υποδεικνύουν τις παραβάσεις με την χρήση μιας σημαίας που κρατούν.
Τα σφάλματα (φάουλ) καταλογίζονται από τους διαιτητές και η μπάλα περνά στην κατοχή της αντίπαλης ομάδας που εκτελεί ελεύθερα κτυπήματα, επαναφέροντας την μπάλα με τα πόδια. Αυτά μπορεί να είναι σκληρά μαρκαρίσματα, επικίνδυνος τρόπος παιχνιδιού ή πιάσιμο της μπάλας με το χέρι. Όταν πέσει σε σφάλμα παίχτης που αμύνεται κοντά στο τέρμα, μέσα στα όρια της μεγάλης περιοχής καταλογίζεται πέναλτι. Σε αντίθεση με τα πέναλτι, σε κάποιο απλό φάουλ, οι παίκτες της αντίπαλης ομάδας μπορούν να εμποδίσουν την εκτέλεση του, αν κρίνουν ότι κινδυνεύουν να δεχτούν γκολ, σχηματίζοντας ένα τείχος παικτών.
Εάν ο διαιτητής κρίνει πως χρειάζεται (με βάση είτε την επικινδυνότητα είτε την κατάσταση κάτω από την οποία έγινε μια ορισμένη παράβαση σύμφωνα με τους κανονισμούς που έχουν οριστεί), μπορεί να δείξει στον παίκτη που έκανε αυτή την παράβαση μια κάρτα. Στο ποδόσφαιρό υπάρχουν δύο ειδών κάρτες. Η κίτρινη κάρτα είναι μια προειδοποιητική κάρτα, που τιμωρεί έναν παίκτη και τον προειδοποιεί να προσέχει να μην ξαναπέσει σε κάποια παράβαση. Εάν ο παίκτης επαναλάβει κάποια παράβαση που ο διαιτητής κρίνει πως πρέπει να τιμωρηθεί ξανά με δεύτερη κίτρινη κάρτα, τότε αυτό σημαίνει πως ο παίκτης αποβάλλεται από τον αγώνα, και η ομάδα του αγωνίζεται με έναν παίκτη λιγότερο. Τότε, ο διαιτητής του δείχνει μια κόκκινη κάρτα. Υπάρχει περίπτωση ο διαιτητής να κρίνει πως ένα χτύπημα είναι ιδιαίτερα σκληρό, ή μια συμπεριφορά ενός παίκτη είναι μη αρμοστή. Τότε μπορεί να του επιδείξει απευθείας την κόκκινη κάρτα, χωρίς πρωτύτερα να έχει δεχτεί κάποια κίτρινη, και ο παίκτης να αποβληθεί απευθείας.
Μπάλα ποδοσφαίρου
Στην περίπτωση που κάποιος παίκτης βγάλει έξω την μπάλα από τα όρια του γηπέδου όπου διεξάγεται ο αγώνας, τότε αυτή περνά στην κατοχή της αντίπαλης ομάδας. Ανάλογα με την πλευρά του γηπέδου αλλά και την ομάδα που έκανε αυτή την παράβαση, ο τρόπος επαναφοράς της μπάλας διαφέρει. Αν λοιπόν η μπάλα περάσει έξω από τα όρια των δύο παράλληλων μεγάλων πλάγιων γραμμών (πλάγιες γραμμές), τότε ο παίκτης της αντίπαλης ομάδας την επαναφέρει από έξω από το γήπεδο μέσα σε αυτό με τα χέρια, πετώντας τη μπάλα πάνω από το κεφάλι του (λέμε τότε πως εκτελεί ένα πλάγιο). Αν η μπάλα βγει από τις δύο κάθετες πλευρές (τελικές γραμμές), πλευρές όπου υπάρχουν και τα δύο τέρματα, τότε διακρίνουμε δύο περιπτώσεις. Αν η μπάλα βγήκε από πόδια ποδοσφαιριστή που επιτίθονταν προς το τέρμα που βρίσκεται στη περιοχή, τότε λέμε πως η μπάλα βγήκε άουτ. Η μπάλα τότε δίνεται στην ομάδα που αμύνεται και την επαναφέρει μέσα από το γήπεδο, με τα πόδια (η επαναφορά της μπάλας γίνεται μέσα από την μεγάλη περιοχή, χωρίς να εμποδίζεται ο παίκτης που την επαναφέρει από παίκτη της αντίπαλης ομάδας). Αν η μπάλα βρεθεί εκτός από την τελική γραμμή από παίκτη της ομάδας που αμύνεται στο τέρμα εκείνης της γραμμής, τότε εκτελείται ένα χτύπημα κόρνερ. Στο κόρνερ, η μπάλα τοποθετείτε στη μια από τις δύο γωνίες του γηπέδου εκατέρωθεν του τέρματος και ο παίκτης της ομάδας που επιτίθεται την προωθεί με τα πόδια προς την περιοχή του τέρματος, όπου οι συμπαίκτες έχουν τοποθετηθεί περιμένοντας να σκοράρουν, ενώ ταυτόχρονα οι αμυντικοί τους εμποδίζουν μαρκάροντας τους.
Ένας από τους κανονισμούς του ποδοσφαίρου, που σκοπό έχει τον περιορισμό του πλεονεκτήματος που αποκτά ένας επιθετικός που κινείται πολύ κοντά στο αντίπαλο τέρμα, είναι αυτός του οφσάιντ. Ένας παίκτης βρίσκεται σε θέση οφσάιντ, όταν "οποιοδήποτε μέρος του κεφαλιού, σώματος, ή ποδιών βρίσκεται πιο κοντά στο αντίπαλο τέρμα από την μπάλα και τον προτελευταίο αμυντικό. Τα χέρια δε συμπεριλαμβάνονται σε αυτόν τον ορισμό". Εάν εκείνη τη στιγμή ο παίκτης που βρίσκεται σε θέση οφσάιντ, συμμετάσχει ενεργά στην εξέλιξη του παιχνιδιού (επηρεάζει με κάποιο τρόπο την φάση που εξελίσσεται), τότε ο διαιτητής σημειώνει την παράβαση. Ο διαιτητής είναι αυτός που καθορίζει αν ο παίκτης αυτός συμμετέχει στην φάση ενεργά ή αν δεν επηρεάζει την φάση. Αυτό σημαίνει πως δεν σφυρίζονται όλες οι περιπτώσεις που ένας παίκτης βρίσκεται σε αντικανονική θέση, αλλά μόνο αν ο παίκτης αυτός επηρεάζει την εξέλιξη της φάσης. Ο κανονισμός αυτός, ένας από τους πιο παλιούς του ποδοσφαίρου, διχάζει αρκετές φορές τους παίκτες και τους θεατές, καθώς είναι ιδιαίτερα πολύπλοκος και βασίζεται στη κρίση του διαιτητή. Μετά τη σημείωση της παράβασης, η μπάλα περνά στην κατοχή της ομάδας που αμύνεται.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου